Mae gwelltyn metel, bagiau siopa a photeli dŵr ailddefnyddiadwy yn bethau sydd i’w gweld ym mhobman ac ar flog neu instagram pob eco-filwr (yn cynnwys fi!)
Ond mae ‘na ambell i dip diwastraff dw’i wedi dod ar eu traws yn ddiweddar doeddwn i jest ddim wedi meddwl amdanyn nhw, felly dyma eu rhannu nhw gyda chi...
1. Gwm Cnoi Mae gwm cnoi yn cynnwys plastig....ydyn, ni’n cnoi ar blastig ac weithiau yn ei lyncu. Mae cynhyrchwyr erbyn hyn wedi hepgor cynhwysion naturiol am bethau fel polyethylen a polyvinyl acetate (sef termau technegol am blastig). Mae awdurdodau'r DU yn gwario tua £60 miliwn yn tynnu gwm o'n strydoedd bob blwyddyn, ac nid yw'n glir i ble mae'r cyfan yn mynd, ond ni’n gwybod nad yw'n torri i lawr.
Ewch am gwm cnoi mwy naturiol yn lle, fel Simply Gum, Peppersmith, Chicza neu Glee Gum.
2. Ysgrifbin
Dim ond wythnos diwethaf, wrth fynd i’r cwpwrdd stoc yn gwaith i ’nôl cwpwl o feiros, nes i sylweddoli mai jest tiwbinau bach o blastig ni’n taflu i ffwrdd mewn dim o dro ydyn nhw! Dw’i wrth fy modd yn dŵdlo a chreu darluniau bach, felly’n hoffi cael pob math o feiros a fineliners gwahanol yn fy nghas pensiliau.
Ond, unwaith bydd pob beiro sydd gen i yn dod at ddiwedd eu hoes bydda i’n gwaredu nhw’n gyfrifol (trwy Terracycle) ac ond yn defnyddio pensiliau neu fy ysgrifbin a phot o inc yn y dyfodol!
3. Derbynebau Edrycha yn dy waled... yw hi’n llawn o dderbynebau? Mae f’un i! Os nad oes wir angen y dderbynneb arnom ni, mae’n syniad da eu gwrthod cyn eu hargraffu. Pam? Wel, mae’r un cemegau sy’n cael eu defnyddio i greu’r gwelltyn plastig yna hefyd yn cael ei ddefnyddio i greu papur derbynebau - wel, y rhai ar bapur llyfn, sgleiniog ta beth.
O’r 11.2 biliwn o dderbynebau sy'n cael eu hargraffu bob blwyddyn yn y DU, mae 9.9 miliwn yn cael eu gadael heb eu defnyddio, a bydd y mwyafrif ddim yn gallu cael eu hailgylchu oherwydd y risg o drosglwyddo'r cemegau hyn. Ar ben hyn i gyd, mae miliynau o goed, casgenni o olew a litrau o ddŵr yn cael eu defnyddio i'w hargraffu.
4. Eitemau Hyrwyddo
Fi’n gwybod (o brofiad) faint o hwyl yw hi i fynd o gwmpas yr Eisteddfod neu’r Sioe Frenhinol yn casglu eitemau hyrwyddo – taflenni, sticeri, balŵns, beiros... ond jyst eitemau hollol ddiangen yw’r rhain, sy’n cyrraedd y bin yn hwyr neu’n hwyrach. Dewch i’r arfer o ddweud na, a gwrthod freebies gwastrafflyd.
5. Batris Mae batris ym mhob ystafell yn y tŷ - mewn teganau, ffonau symudol, clociau larwm a’r remote control. Y broblem yw bod y mwyafrif o fatris yn cael eu rhoi mewn biniau sbwriel ac yna'n cael eu cludo i safleoedd tirlenwi. Pan fydd batris yn dechrau pydru, gall y cemegau sydd ynddyn nhw ollwng i'r ddaear, ac achosi llygredd pridd a dŵr.
Felly gwnewch yn siŵr eich bod yn ailgylchu batris yn gywir (mae blychau penodol mewn archfarchnadoedd yn aml iawn), neu’n well fyth defnyddiwch fatris aildrydanadwy sy’n arbed tipyn o arian a lleihau gwastraff dros amser.